پرده ای دیگر از واگذاری اراضی جزیره قشم و ژئوپارك
به گزارش یاری كالا معاون فرهنگی، اجتماعی و گردشگری قشم با بیان این كه واگذاری اراضی مركز پرورش در حریم ژئوسایت «غار نمكی» میگو بدون اطلاع و استعلام از سازمان منطقه آزاد قشم بوده است، درباره آخرین اقدامات صورت گرفته درباره توقف این پروژه كه خروج ژئوپارك قشم را از یونسكو جدی كرده است، اظهار داشت: این پروژه هنوز متوقف نشده است اما دادستان قشم درحال انجام هماهنگی های لازم برای صدور دستور توقف است.
مرتضی شیخ زاده در گفت و گو با ایسنا با بیان این كه با وجود پیگیری افكار عمومی و شدت تخریب صورت گرفته در حریم ژئوسایت نمكی، هنوز دستور توقف این پروژه صادر نشده است، تصریح كرد: ژئوپارك جهانی قشم نه تنها در خاورمیانه بلكه تا شمال آفریقا تنها ژئوپارك موجود است. این ژئوپارك آبروی جمهوری اسلامی ایران است و برای دریافت كارت سبز آن زحمات زیادی كشیده و هزینه بسیاری صرف شده است.
او با این توضیح كه آثار تاریخی و باستانی توسط كارشناسان میراث فرهنگی و آثار طبیعی توسط كارشناسان محیط زیست شناسایی و هر دو در وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی ثبت می شوند، در نتیجه متولی میراث طبیعی و تاریخی كشور در هر حال وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی است، اضافه كرد: ثبت یك محدوده در زون های بین المللی الزاما بعد از ثبت ملی اثر اتفاق نمی افتد و بعضی از آثار طبیعی تا حدی شاخص هستند كه مستقیما می توانند ثبت بین المللی شوند. علاوه بر این یكسری میراث با مولفه های زمین، فرهنگ و ژئو پروداكت (تولیدات صنایع دستی در سایت های زمین شناسی) هستند كه در شبكه ای جهانی با عنوان ژئوپارك در زیرمجموعه یونسكو مدیریت می شوند. پیوستن به این شبكه استانداردهای بسیار دشواری دارد. با این وجود ژئوپارك قشم موفق شده عضو این شبكه جهانی در زیرمجموعه یونسكو باشد.
دو ماه پیش متوجه واگذاری برخی اراضی در جزیره قشم شدیم كه بعد از پیگیری مدیرعامل سازمان منطقه آزاد قشم مشخص شد، جهاد كشاورزی استان هرمزگان به واگذاری یكسری از پهنه ها در محدوده آثار ثبت شده و حرایم ژئوسایت نمكدان (غار نمكی) اقدام نموده است. این واگذاری ها در حدود ۱۱ مورد بود كه از واگذاری هیچ یك اطلاع نداشتیموی همین طور با اشاره به مدیریت ژئوپارك جهانی قشم كه در شبكه جهانی ژئوپارك ها در یونسكو صاحب كرسی بوده و بعنوان یكی از كارشناسان تراز اول زمین شناسی ایران شناخته می شود و همزمان سرپرستی مدیریت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی قشم را هم به عهده دارد، اظهار نمود: این مسؤولیت های همزمان سبب شده از كارهای دوگانه در ژئوپارك و منطقه قشم جلوگیری شود. با درنظر گرفتن چنین خصوصیت هایی وقتی مدیریت ژئوپارك جهانی قشم كه با شبكه جهانی ژئوپارك های یونسكو هم در ارتباط كامل است، اعلام می كند هنگام واگذاری اراضی در حریم ژئوسایت «گنبد نمكدان» استعلامی گرفته نشده، یعنی به هیچ شكل این استعلام از مدیریت ژئوپارك جهانی و دفتر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی قشم دریافت نشده است.
شیخ زاده با یادآوری این كه اختیارات مربوط به میراث فرهنگی، گردشگری، صنایع دستی و محیط زیست از طرف متولی امر طبق ماده ۶۲ قانون احكام دائمی توسعه كشور به مدیرعامل سازمان منطقه آزاد قشم تفویض اختیار شده است، اضافه كرد: ما در پیگیری این امور استقلال عمل داریم و ضابط حوزه میراث فرهنگی و محیط زیست در قشم هستیم، بدین سبب اگر قرار بر واگذاری اراضی در محدوده این جزیره باشد باید از اداره های محیط زیست، میراث فرهنگی و گردشگری و ژئوپارك سازمان منطقه آزاد قشم استعلام گرفته می شد كه درباب پروژه پرورش میگو در حریم غار نمكی این اتفاق نیافتاده است.
او توضیح داد: از دو ماه پیش در قشم متوجه واگذاری برخی اراضی شدیم كه بعد از پیگیری مدیرعامل سازمان منطقه آزاد قشم مشخص شد، جهاد كشاورزی استان هرمزگان به واگذاری یكسری از پهنه ها در محدوده آثار ثبت شده و حرایم ژئوسایت نمكدان (غار نمكی) اقدام نموده است. این واگذاری ها در حدود 11 مورد بود كه سازمان منطقه آزاد قشم در جریان هیچ یك از آنها قرار نداشت.
وی افزود: پس از محرز شدن تخلفات، با سازمان امور اراضی استان هرمزگان تفاهم نامه ای به امضا رسید كه تمام آن واگذاری ها متوقف شود تا در كمیسیون داخلی قشم موارد را بررسی و برمبنای استعلام های بخش های مختلف، مجوزها را باردیگر صادر نماییم. ما در بررسی طرح ها تعارف نداریم هر كدام از اراضی كه در تعارض با استانداردهای موجود باشد، مجوزی دریافت نخواهند كرد.
او با اشاره به هزینه هایی كه برای هر یك از ژئوسایت های ژئوپارك قشم شده است، اضافه كرد: سازمان منطقه آزاد قشم برای پروسه بازنگری این ژئوپارك كه در اردیبهشت ماه همزمان با حضور ارزیابان شبكه جهانی ژئوپارك های یونسكو صورت می گیرد، مناقصه ای را برگزار كرد تا یك ویزیتور سنتر در ژئوسایت نمكدان (غار نمكی) ساخته شود، فقط برای همین یك پروژه و برگزاری مناقصه آن تا كنون بیشتر از سه میلیارد تومان تامین اعتبار شده است تا ژئوپارك قشم نظر ارزیابان یونسكو را برای ماندگاری در لیست جهانی بیشتر جلب نماید. اما سوال اینجاست از آن طرف چه اتفاقی افتاد كه اراضی در حریم این ژئوسایت را واگذار كردند؟
شیخ زاده درباره اقداماتی كه سازمان منطقه آزاد قشم بعد از محرز شدن تخلف در حریم یكی از ژئوسایت های این منطقه انجام داده است، اظهار داشت: حدود دو ماه پیش مدیركل حقوقی این سازمان طی مكاتباتی اعلام تخلف كرد. آن زمان كه این اقدام شد در اراضی واگذار شده فقط یك كانكس مستقر شده بود اما در چند روز گدشته همزمان با شدت گرفتن فشار افكار عمومی درباره این تخریب، لودرهای بیشتری در آن اراضی مشغول به كار شده اند، ظاهرا قصد كردند پروژه را به مرحله ای برسانند.
ما به مرجع قضایی اعلام كردیم كه هیچ استعلامی درباب واگذاری اراضی در حریم ژئوسایت نمكدان از قشم گرفته نشده است. مرجع قضایی كار را به ضابط قضایی در قشم سپرد تا مبحث را بررسی كند. اما این پروسه بین مرجع و پاسگاهِ نزدیك ژئوسایت نمكدان آنقدر زمان بر شد كه مردم خودشان وارد عمل شدندمعاون فرهنگی، اجتماعی و گردشگری سازمان منطقه آزاد قشم اضافه كرد: ما به مرجع قضایی اعلام كردیم كه هیچ استعلامی درباب واگذاری اراضی در حریم ژئوسایت نمكدان از قشم گرفته نشده است. مرجع قضایی كار را به ضابط قضایی در قشم سپرد تا مبحث را بررسی كند اما این پروسه بین مرجع و پاسگاهِ نزدیك ژئوسایت نمكدان آنقدر زمان بر شد كه مردم خودشان وارد عمل شدند و ساختار و سیستم اجرایی را مجبور كردند این تخریب را متوقف نماید.
وی بیان كرد: كاش مقام قضایی آن وقت كه ما اخطار تعرض به حریم ژئوسایت گنبد نمكدان را داده بودیم، دستور قاطع در خصوص توقف پروژه صادر می كرد. میراث زمین وقتی تخریب شود دیگر قابل بازگشت نیست.
او با اشاره به اظهاراتی در خصوص اعزام گروه های ارزیابی از وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی به قشم جهت بررسی میزان تخریب و تعرض وارد شده به ژئوسایت «گنبد نمكی»، اظهار نمود: مبحث ژئوسایت در حوزه زمین شناسی تعریف شده است و كارشناسان میراث فرهنگی صرفا با بازدید میدانی نمی توانند در این زمینه نظر دهند، بلكه كارشناسان زمین شناسی باید وارد عمل شوند، غیر از آن تنها جایی كه در این زمینه تخصص لازم را دارد سازمان زمین شناسی و ژئوپارك جهانی قشم است.
شیخ زاده درباره اعلام بی اطلاعی برخی سازمان ها از وسعت و میزان حریم ژئوسایت «گنبد نمكدان» كه آنرا بهانه پاسخ مثبت به این واگذاری ها قرار داده اند، اظهار داشت: آیا نباید از سازمان منطقه آزاد قشم در این خصوص استعلام گرفته می شد، ما باید به آنها حریم و عرصه را اعلام می كردیم یا خودشان قبل از صدور حكم واگذاری باید پیگیر می شدند؟! وقتی می خواهند خانه بسازند نخست زمین آنرا تملك می كنند. مركز پرورش میگو در زمینی درحال راه اندازی است كه از متولی آن مجوز گرفته نشده است. منطق این بود كه آنها از ما استعلام می گرفتند. ضمن این كه حریم ژئوسایت ها در سایت شبكه جهانی ژئوپارك های یونسكو كامل و واضح مشخص شده و قابل دسترس است.
معاون فرهنگی، اجتماعی و گردشگری سازمان منطقه آزاد قشم تصریح كرد: غار نمكی و گنبدان نمكدان به شماره 172 در لیست آثار طبیعی ملی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی ثبت شده است، این اثر جدا از این كه یكی از ژئوسایت های ژئوپارك جهانی قشم است، اثر میراث طبیعی ملی شمرده می شود و حرائم حفاظتی دارد و بر این اساس هرگونه دخل و تصرف كه در آن سبب صدمه شود، ممنوع بوده و طبق قانون مجازات اسلامی جرم شمرده می شود.
او مهم ترین خصوصیت ژئوسایت ها را مردم بومی دانست كه قبل و پس از ثبت جهانی اصلی ترین حافظان این آثار طبیعی بوده اند و در ادامه اظهار نمود: مردم متولی نگهداری از ژئوسایت ها هستند برای همین وقتی به یك سیطره از ژئوپارك تعرض گردید انگار به جامعه محلی این تعرض صورت گرفته است.
شیخ زاده درباره خصوصیت های غار نمكی، اظهار داشت: بر طبق مستندات موجود درحال حاضر طولانی ترین غار نمكی جهان در قشم است كه 540 میلیون سال عمر دارد و متعلق به دوره كامبرین زمین شناسی است و تا كنون 6500 متر از طول آن شناسایی شده است. تیم های زیادی مایل اند نقشه این غار را كامل كنند. بتازگی توافقی با فدراسیون كوهنوردی و غارنوردی ایران شده كه گروهی متشكل از 10 غارنورد برجسته بین المللی از ۱۰ كشور دنیا برای تهیه نقشه تكمیلی این غار اقدام نمایند.
وی با اشاره به حضور ژئوپارك قشم در نمایشگاه گردشگری اسپانیا در چند روز گذشته، اظهار نمود: تنها نماینده ایران كه در سالن اروپا در نمایشگاه فیتور اسپانیا حضور داشت، ژئوپارك جهانی قشم بود كه با استقبال زیادی هم روبرو شد و انرژی مضاعفی از رئیس شبكه جهانی ژئوپارك ها برای ادامه كار دریافت كریم. در این شرایط به حمایت های بیشتری از سمت داخل كشور نیاز داریم.
شیخ زاده بیان كرد: سال 1399 برای ژئوپارك قشم بسیار مهم می باشد، از این نظر كه در اردیبهشت ماه دومین سمینار رؤسای ژئوپارك های جهانی در قشم برگزار می گردد و از طرف دیگر ارزیابان شبكه جهانی ژئوپارك های یونسكو برای بررسی مجدد وضع موجود ژئوپارك به این جزیره سفری خواهند داشت تا درباره ماندگاری آن در لیست ژئوپارك های یونسكو تصمیم گرفته شود. با وضع پیش آمده نگرانی هایی داریم.
غیر از 11 مورد اراضی واگذار شده بوسیله جهاد كشاورزی استان هرمزگان، سازمان منطقه آزاد قشم هم حدود ۲ هزار هكتار از اراضی جزیره را واگذار كرده است ولی هیچ یك از آنها در تعرض نیست. پروژه های پلاژ بانوان در حریم «جزیره ناز» و پروژه نزدیك غار تاریخی «خربس» هم تا دریافت نظر كارشناسان میراث فرهنگی متوقف شده استمعاون فرهنگی، اجتماعی و گردشگری سازمان منطقه آزاد قشم اما درباره تكلیف 11 اراضی دیگر كه سازمان منطقه آزاد قشم درباره آنها با سازمان امور اراضی هرمزگان توافق كرده است، توضیح داد: قرار شد وضعیت این اراضی هرچه سریع تر تعیین تكلیف شود تا مراحل قانونی را طی كنند. اگر این اراضی شرایط توسعه داشته باشند مجوز آنها صادر می شود.
وی اضافه كرد: غیر از این 11 مورد، سازمان منطقه آزاد قشم هم حدود 2 هزار هكتار از اراضی جزیره را واگذار كرده است، ولی هیچ یك از آنها در تعرض نیست. محل این سایت ها كاملا مشخص و بیشتر در غرب جزیره بوده، ولی تمام مجوزها و استعلام ها دریافت شده است. ضمن این كه تمام زمین ها یك ساله اجاره داده شده اند كه قرارداد آنها به شرط توسعه و اشتغال زایی به مدت پنج سال قابل تمدید است.
او افزود: سایت های پرورش میگو كه سازمان منطقه آزاد قشم تا كنون واگذار كرده اراضی متراكمی دارند كه با فناوری روز و فقط در جزیره قشم اجرا شده اند. وسعت این زمین ها هم كوچك بوده، درحالی كه پروژه پرورش میگو در حریم ژئوسایت نمكدان به تنهایی 1200 هكتار وسعت دارد. ضمن این كه این پروژه بعد از توافق سازمان منطقه آزاد قشم با سازمان امور اراضی هرمزگان، اجرا شد. این سوال مطرح است وقتی ما توافق كردیم پروژه ها تا زمان بررسی بیشتر در سازمان منطقه آزاد قشم متوقف شوند چرا مجوز ساخت داده شده است؟
شیخ زاده درباره راه اندازی پلاژ بانوان در جزیره كه اعلام شده در حریم جزیره ناز ـ یكی دیگر از ژئوسایت های قشم ـ است و اراضی آنرا سازمان منطقه آزد قشم واگذار كرده است، توضیح داد: طبق نظر ما پلاژ بانوان در حریم جزیره ناز نیست. ضمن این كه ضوابطی وجود ندارد كه در این نقطه از جزیره نمی توان پلاژ راه اندازی كرد و این زمین فقط با كاربری پلاژ بانوان واگذار شده است. از نگاه اجتماعی هم راه اندازی این پلاژ در جزیره قشم كه چنین امكانی ندارد، حق مردم و خصوصاً بانوان است، با این وجود كارشناسان میراث فرهنگی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی كشور درحال بررسی این مساله هستند.
معاون فرهنگی، اجتماعی و گردشگری سازمان منطقه آزاد قشم درباره اراضی كه گفته شده است در حریم غار تاریخی «خُربس» از طرف این سازمان واگذار شده است، اظهار داشت: تمام این پروژه ها متوقف شده اند تا كارشناسان میراث فرهنگی مبحث را بررسی نمایند.
این تصویر كه در فضای مجازی انتشار یافته محل راه اندازی مركز پرورش میگو در حریم ژئوسایت گنبد نمكدان را نشان میدهد
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب